Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων. Σήμερα, 4 Οκτωβρίου, η ημέρα είναι αφιερωμένη στους ζωικούς μας φίλους.
Γράφει ο Γιώργος Αθανασόπουλος(*)
Μια ημέρα πολλά συναισθήματα, σκέψεις και προβληματισμοί. Ζώο και άνθρωπος, ένας διαχωρισμός που κακώς υπάρχει γιατί ζώο είναι ό,τι ζει, επομένως και ο άνθρωπος. Την χρησιμοποιούμε υποτιμητικά όταν θέλουμε να κακοχαρακτηρίσουμε κάποιον, ενώ γνωρίζουμε πως αυτά τα πλασματάκια αποδεικνύονται πολλές φορές πιο έξυπνα από εμάς (αφού μας βολεύει ο διαχωρισμός).
Άνθρωπος = άνω + θρώσκω = κοιτάω ψηλά. Άρα, άνθρωπος, εννοιολογικά, είναι αυτός που κοιτάει ψηλά. ‘Εχουμε σκεφτεί ποτέ εάν αντιπροσωπεύουμε αυτό που μας έχει ορίσει η φύση μας. Κοιτάμε ψηλά; Και εάν ναι, τί; Πώς θα γίνουμε πιο πλούσιοι; Πώς θα ξεπεράσουμε τον άλλο; Τελικά, αυτό είναι ανωτερότητα ή μήπως κάτι άλλο;
Βλέπουμε ένα σκυλάκι στο δρόμο που εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε πως κάτι δεν πάει καλά. Αναρωτιόμαστε με ποιο τρόπο μπορούμε να του βελτιώσουμε τη ζωή; Βλέπουμε άλλους ανθρώπους να βασανίζουν τους ανυπεράσπιστους φίλους μας. Κοιτάμε να κάνουμε κάτι ή βλέπουμε με περιέργεια το θέμα μέχρι να τελειώσει η παράσταση της βιαιότητας.
Έχουμε σεβασμό για ό,τι ζει και υπάρχει επάνω σε αυτό τον πλανήτη; Η απάντηση είναι όχι, μια απάντηση που αποδομεί την ίδια την έννοια που μας προσδιορίζει σε αυτό τον πλανήτη.
Καθημερινά, ενημερωνόμαστε για βίαιες συμπεριφορές ανθρώπων απέναντι σε απροστάτευτα ζώα, είτε σκύλους είτε γάτες είτε οποιοδήποτε είδος ζώου.
Τα κλωτσάμε, τα τραυματίζουμε, τα παρατάμε, τα κακοποιούμε; Με ποιο δικαίωμα.
Η σημερινή ημέρα που πρωτογιορτάστηκε το 1931 σε ένα συνέδριο περιβαλλοντιστών στη Φλωρεντία είναι μια μέρα που πρέπει να μας θυμίσει πως δικαιώματα δεν έχουμε μόνο εμείς αλλά και οι πιστοί μας φίλοι, γιατί τα ζώα είναι πιο φίλοι από τους ανθρώπους. Δεν μιλούν αλλά καταλαβαίνουν πολλά περισσότερα από όσα μπορεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους.
Με αφορμή τη σημερινή ημέρα οφείλουμε να θυμόμαστε πως τίποτα πέρα από τον τρόπο επικοινωνίας δεν μας διαχωρίζει από αυτά. Και εκείνα έχουν δικαίωμα στη ζωή, έχουν ίσα δικαιώματα Παρακάτω παρατίθενται κάποια άρθρα της Διεθνούς Διακήρυξης των Δικαιωμάτων των Ζώων, που είμαστε υποχρεωμένοι να μην κάνουμε πως την ξεχνάμε αλλά να τηρούμε κάθε άρθρο της:
H Διεθνής Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Ζώων
Άρθρο 1
Όλα τα ζώα γεννιούνται με ίσα δικαιώματα στη ζωή και στη δυνατότητα ύπαρξης.
Άρθρο 2
1. Ο άνθρωπος οφείλει να σέβεται τη ζωή κάθε ζώου.
2. Ο άνθρωπος ανήκει στο ζωικό βασίλειο και δεν μπορεί να εξοντώνει ή να εκμεταλλεύεται τα άλλα είδη του ζωικού βασιλείου. Αντίθετα, οφείλει να χρησιμοποιεί τις γνώσεις για το καλό των ζώων.
3. Κάθε ζώο δικαιούται φροντίδας, προσοχής και προστασίας από τον άνθρωπο.
Άρθρο 3
1. Κανένα ζώο δεν πρέπει να υποβάλλεται σε κακομεταχείριση ή απάνθρωπη συμπεριφορά.
2. Αν η θανάτωση ενός ζώου θεωρηθεί υποχρεωτική πρέπει να γίνεις στιγμιαία, ανώδυνα και χωρίς καμιά πρόκληση αγωνίας του ζώου.
Άρθρο 4
1. Κάθε ζώο δικαιούται να ζήσει στο φυσικό του χώρο (γη, θάλασσα, αέρας) και να αναπαράγεται σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους,
2. Η στέρηση ελευθερίας του ζώου ακόμη κι αν γίνεται για μορφωτικούς σκοπούς είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη δικαιωμάτων αυτού.
Άρθρο 5
1. Κάθε ζώο που από παράδοση θεωρείται κατοικίδιο δικαιούται να ζήσει με το ρυθμό και τις συνθήκες ζωής και ελευθερίας που αντιστοιχούν στο είδος του. 2. Η διαφοροποίηση αυτών των συνθηκών από τον άνθρωπο έχει σκοπούς κερδοσκοπικούς και είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη.
Άρθρο 6
1. Κάθε ζώο που αποτελεί σύντροφο του ανθρώπου έχει δικαίωμα διάρκειας ζωής ανάλογης με τη φυσική του μακροβιότητα.
2. Η εγκατάλειψη ενός ζώου θεωρείται πράξη απάνθρωπη και εξευτελιστική.
Άρθρο 7
Αναφορικά με τα ζώα που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον άνθρωπο, η διάρκεια και η ένταση δουλειάς πρέπει να είναι σε λογικά πλαίσια, η διατροφή τους ικανοποιητική και η ανάπαυσή τους υποχρεωτική.
Άρθρο 8
1. Οποιοσδήποτε πειραματισμός πάνω στα ζώα, ιατρικός, επιστημονικός, κλπ. Αντιτίθεται προς τα δικαιώματα των ζώων, εφόσον προκαλεί πόνο σωματικό ή ψυχικό.
2. Πρέπει να επιδιώκεται η αντικατάσταση του πειραματισμού πάνω στα ζώα από άλλες υπάρχουσες τεχνικές.
Άρθρο 9
Τα ζώα που εκτρέφονται για τη διατροφή του ανθρώπου πρέπει να στεγάζονται, να τρέφονται, να μετακινούνται και να θανατώνονται χωρίς πρόκληση πόνου και αγωνίας.
Άρθρο 10
1. Απαγορεύεται η εκμετάλλευση των ζώων για τη διασκέδαση των ανθρώπων. 2. Η έκθεση ζώου και τα θεάματα που χρησιμοποιούν ζώα αποτελούν καταστρατήγηση της αξιοπρέπειας και του σεβασμού προς τη ζωή του ζώου.
Άρθρο 11
Κάθε πράξη που χωρίς λόγο προκαλεί θάνατο ζώου είναι βιοκτονία, είναι έγκλημα απέναντι στη ζωή.
Άρθρο 12
1. Κάθε πράξη που προκαλεί θάνατο μεγάλου αριθμού άγριων ζώων αποτελεί «γενοκτονία», έγκλημα απέναντι στο είδος.
2. Η μόλυνση και οποιαδήποτε καταστροφή του φυσικού μας περιβάλλοντος οδηγούν στη γενοκτονία.
Άρθρο 13
1. Σεβασμός επιβάλλεται ακόμη και στο νεκρό ζώο.
2. Κάθε σκηνή βίας στην τηλεόραση και το σινεμά, με θύματα ζώα πρέπει να απαγορευτεί και μόνο οι σκηνές που έχουν σκοπό να ενημερώσουν για τα δικαιώματα των ζώων οφείλουν να προβάλλονται.
Άρθρο 14
1. Οι οργανισμοί προστασίας και προάσπισης των ζώων πρέπει να αντιπροσωπεύονται από κάθε κυβέρνηση.
2. Τα δικαιώματα του ζώου πρέπει να κατοχυρωθούν απ’ τους νόμους, όπως ακριβώς και τα δικαιώματα του ανθρώπου.
(*) Ο Γιώργος Αθανασόπουλος είναι απόφοιτος του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου, Μεταπτυχιακός Φοιτητής στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Παντείου Πενεπιστημίου
